Bunga telang, atau nama saintifiknya Clitoria ternatea, merupakan sejenis tumbuhan menjalar yang berasal dari Asia Tenggara. Ia dikenali dengan bunga berwarna biru terang yang boleh digunakan sebagai pewarna semula jadi dalam masakan dan minuman. Dari sudut saintifik, bunga telang mengandungi pigmen yang dikenali sebagai antosianin, yang memberikan warna biru yang menarik.
Dari sudut botanikal, pokok bunga telang merupakan tumbuhan memanjat yang boleh mencapai ketinggian sehingga 3 meter. Ia mempunyai daun yang berbentuk elips dan berwarna hijau gelap. Bunganya pula berwarna biru terang hingga ungu dan berbentuk seperti kupu-kupu dengan diameter sekitar 3-5 cm.
Bunga telang mempunyai pelbagai khasiat seperti meningkatkan kesihatan mata, mempunyai sifat anti-radang dan menguatkan sistem imum. Walau bagaimanapun, pengambilan bunga telang secara berlebihan boleh menyebabkan kesan sampingan dan reaksi alahan pada sesetengah individu. Cara penggunaan bunga telang adalah dengan menambahkannya ke dalam masakan atau minuman, seperti nasi kerabu, teh bunga telang, atau sebagai hiasan dalam pencuci mulut.
Manfaat Bunga Telang
Apakah Kelebihan Bunga Telang?
Bunga telang mempunyai pelbagai khasiat kesihatan seperti membantu meningkatkan kesihatan mata, mempunyai sifat anti-keradangan, menguatkan sistem imun, menggalakkan kesihatan kulit, dan mempunyai kesan menenangkan. Pengambilan bunga telang secara konsisten boleh membantu meningkatkan kesihatan dan kesejahteraan secara keseluruhan.
Berikut ialah maklumat lanjut berkenaan 5 khasiat utama bunga telang:
1. Membantu Meningkatkan Kesihatan Mata
Bunga telang kaya dengan antosianin, sejenis antioksidan yang membantu melindungi mata daripada kerosakan akibat radikal bebas. Ia juga mengandungi vitamin A yang penting untuk penglihatan yang sihat.
Pengambilan bunga telang secara konsisten boleh membantu mengurangkan risiko masalah penglihatan seperti katarak dan degenerasi makula. Selain itu, ia juga boleh membantu mengurangkan ketegangan mata dan meningkatkan fokus penglihatan.
2. Mempunyai Sifat Anti-Keradangan
Bunga telang mengandungi sebatian yang mempunyai sifat anti-keradangan semula jadi. Ia boleh membantu mengurangkan keradangan dalam badan, yang merupakan punca utama pelbagai penyakit kronik.
Pengambilan bunga telang boleh membantu melegakan kesakitan dan ketidakselesaan yang berkaitan dengan keradangan, seperti sakit sendi dan otot. Ia juga boleh membantu mengurangkan risiko penyakit keradangan seperti artritis dan penyakit jantung.
3. Menguatkan Sistem Imun
Bunga telang kaya dengan vitamin C, sejenis antioksidan yang memainkan peranan penting dalam menguatkan sistem imun badan. Ia membantu melindungi badan daripada jangkitan dan penyakit.
Pengambilan bunga telang secara teratur boleh membantu meningkatkan pengeluaran sel darah putih, yang bertanggungjawab melawan jangkitan dan penyakit. Ia juga boleh membantu mengurangkan tempoh dan keterukan selesema dan jangkitan lain.
4. Melambatkan Penuaan Kulit
Bunga telang kaya dengan antioksidan yang membantu melindungi kulit daripada kerosakan akibat radikal bebas. Ia juga mengandungi vitamin A dan C yang penting untuk kesihatan kulit.
Pengambilan bunga telang boleh membantu mengurangkan tanda-tanda penuaan seperti kedutan dan garis halus. Ia juga boleh membantu mencerahkan kulit dan menjadikannya lebih berseri. Selain itu, sifat anti-keradangan bunga telang boleh membantu melegakan keadaan kulit seperti ekzema dan psoriasis.
5. Mempunyai Kesan Menenangkan
Bunga telang mempunyai kesan menenangkan semula jadi yang boleh membantu mengurangkan tekanan dan kebimbangan. Ia mengandungi sebatian yang mempunyai kesan menenangkan pada sistem saraf.
Pengambilan bunga telang boleh membantu meningkatkan mood dan mengurangkan gejala kemurungan. Ia juga boleh membantu menggalakkan tidur yang lebih baik dan meningkatkan kualiti tidur. Ini boleh membantu meningkatkan kesihatan mental secara keseluruhan.
Apa Khasiat Bunga Telang Biru?
Bunga telang biru kaya dengan anthocyanin, sejenis flavonoid yang bertindak sebagai antioksidan kuat. Anthocyanin membantu melindungi sel-sel badan daripada kerosakan akibat radikal bebas, mengurangkan keradangan, dan meningkatkan kesihatan kardiovaskular.
Bunga telang biru juga mengandungi sebatian bioaktif lain seperti flavonol, tanin, dan saponin yang mempunyai sifat anti-mikrob dan anti-radang. Khasiat bunga telang biru termasuk meningkatkan kesihatan mata, mengurangkan tekanan, meningkatkan kesihatan kardiovaskular, dan mengawal paras gula darah.
Apa Khasiat Bunga Telang Putih?
Bunga telang putih mempunyai khasiat yang sama dengan bunga telang biru, kerana warna bunga tidak mempengaruhi komposisi kimianya. Ia juga kaya dengan anthocyanin dan sebatian bioaktif lain yang bermanfaat untuk kesihatan.
Khasiat bunga telang putih termasuk melindungi sel-sel badan daripada kerosakan akibat radikal bebas, mengurangkan keradangan, meningkatkan kesihatan kardiovaskular, membantu meningkatkan kesihatan mata, mengurangkan tekanan, dan mengawal paras gula darah.
Apa Khasiat Bunga Telang Kering?
Bunga telang kering mengekalkan sebahagian besar khasiat bunga telang segar. Ia masih mengandungi anthocyanin dan sebatian bioaktif lain yang bermanfaat untuk kesihatan. Bunga telang kering sering digunakan untuk membuat teh herba, yang dipercayai dapat membantu melegakan tekanan, meningkatkan kesihatan mata, dan mengurangkan risiko penyakit kronik seperti diabetes dan penyakit jantung. Khasiat bunga telang kering adalah serupa dengan bunga telang segar, termasuk sifat antioksidan, anti-radang, dan anti-mikrob.
Apakah Khasiat Bunga Telang Untuk Kesihatan?
Bunga telang mempunyai pelbagai khasiat untuk kesihatan secara umum. Ia dipercayai dapat membantu meningkatkan kesihatan mata, mengurangkan tekanan, meningkatkan kesihatan kardiovaskular, dan mengawal paras gula darah.
Antioksidan dalam bunga telang, terutamanya anthocyanin, memainkan peranan penting dalam melindungi sel-sel badan daripada kerosakan akibat radikal bebas. Bunga telang juga mempunyai sifat anti-radang dan anti-mikrob, yang dapat membantu mengurangkan keradangan dalam badan dan melindungi daripada jangkitan.
Apakah Khasiat Bunga Telang Untuk Lelaki?
Bunga telang mempunyai khasiat yang sama untuk lelaki dan wanita. Ia dapat membantu meningkatkan kesihatan mata, mengurangkan tekanan, meningkatkan kesihatan kardiovaskular, dan mengawal paras gula darah.
Antioksidan dalam bunga telang dapat membantu melindungi sel-sel badan daripada kerosakan akibat radikal bebas, mengurangkan risiko penyakit kronik seperti penyakit jantung dan kanser. Bunga telang juga dipercayai dapat membantu meningkatkan fungsi kognitif dan mengurangkan risiko penyakit berkaitan usia seperti Alzheimer.
Apakah Khasiat Bunga Telang Untuk Wanita?
Khasiat bunga telang untuk wanita adalah serupa dengan khasiatnya untuk lelaki. Ia dapat membantu meningkatkan kesihatan mata, mengurangkan tekanan, meningkatkan kesihatan kardiovaskular, dan mengawal paras gula darah.
Antioksidan dalam bunga telang juga dapat membantu melindungi sel-sel badan daripada kerosakan akibat radikal bebas, mengurangkan risiko penyakit kronik. Sebatian bioaktif dalam bunga telang mungkin membantu mengurangkan gejala ketidakselesaan semasa kitaran haid, seperti kekejangan dan melegakan gejala menopaus.
Apakah Khasiat Bunga Telang Untuk Wanita Mengandung?
Walaupun bunga telang mempunyai pelbagai khasiat untuk kesihatan, wanita mengandung perlu merujuk dengan doktor sebelum mengambil teh atau suplemen bunga telang. Ini kerana kekurangan kajian tentang keselamatan bunga telang semasa kehamilan.
Sebatian bioaktif dalam bunga telang mungkin mempengaruhi perkembangan janin atau berinteraksi dengan perubahan fisiologi semasa kehamilan. Wanita mengandung harus berhati-hati dan mendapatkan nasihat doktor sebelum mengambil sebarang suplemen herba, termasuk bunga telang.
Adakah Bunga Telang Berkhasiat Untuk Pesakit Darah Tinggi?
Ya, bunga telang mungkin mempunyai kesan positif terhadap tekanan darah tinggi, kerana antioksidan dan sebatian bioaktifnya dapat membantu meningkatkan kesihatan kardiovaskular. Walau bagaimanapun, pesakit darah tinggi harus merujuk dengan doktor sebelum mengambil suplemen bunga telang, kerana ia mungkin berinteraksi dengan ubat-ubatan anti-hipertensi. Sebatian dalam bunga telang mungkin mempengaruhi tekanan darah atau kesan ubat-ubatan anti-hipertensi.
Adakah Bunga Telang Mempunyai Khasiat Untuk Kulit?
Ya, bunga telang dipercayai mempunyai khasiat untuk kesihatan kulit kerana sifat antioksidan dan anti-radangnya. Antioksidan dalam bunga telang, terutamanya anthocyanin, dapat membantu melindungi kulit daripada kerosakan akibat radikal bebas, yang menyumbang kepada penuaan pramatang dan masalah kulit.
Sifat anti-radang bunga telang pula dapat membantu mengurangkan keradangan pada kulit, yang dikaitkan dengan pelbagai masalah kulit seperti jerawat dan ekzema. Walau bagaimanapun, lebih banyak penyelidikan diperlukan untuk mengesahkan khasiat bunga telang untuk kulit dan menentukan cara penggunaan yang paling berkesan.
Apa Keburukan Bunga Telang?
Keburukan bunga telang yang utama dan ketara ialah potensi tindak balas alahan pada sesetengah individu. Bunga telang mengandungi sebatian yang dikenali sebagai antosianin, yang boleh mencetuskan gejala alahan seperti ruam kulit, gatal-gatal, bengkak pada bahagian muka atau tekak, dan kesukaran bernafas bagi mereka yang sensitif terhadap sebatian ini. Berhati-hati dan elakkan pengambilan bunga telang sekiranya anda mempunyai sejarah alahan terhadap tumbuhan atau bahan semula jadi yang lain.
Kesan sampingan bunga telang yang lain termasuklah gangguan pada sistem pencernaan. Pengambilan bunga telang dalam kuantiti yang banyak boleh menyebabkan ketidakselesaan gastrik, kembung perut, dan cirit-birit pada sesetengah individu. Ini adalah disebabkan oleh kandungan sebatian aktif dalam bunga telang yang boleh mengganggu keseimbangan flora usus dan menyebabkan iritasi pada saluran pencernaan.
Bagaimana Cara Minum Air Bunga Telang?
Untuk menyediakan air bunga telang, masukkan 1-2 sudu teh bunga telang kering ke dalam secawan air panas. Biarkan bunga telang mendidih dalam air panas selama 5-10 minit untuk memastikan sebatian bioaktifnya larut sepenuhnya. Kemudian, tapis bunga telang dan minum airnya. Anda boleh menambahkan madu atau perisa lain mengikut citarasa anda. Dos yang disarankan adalah 1-2 cawan air bunga telang sehari. Anda juga boleh menyejukkan air bunga telang dan menikmatinya sebagai minuman sejuk yang menyegarkan.
Bila Waktu Sesuai Minum Air Bunga Telang?
Masa yang paling sesuai untuk minum air bunga telang adalah pada waktu pagi atau tengah hari, kerana ia dapat membantu menyegarkan badan dan minda, serta memberikan manfaat antioksidan sepanjang hari.
Walaupun air bunga telang boleh diminum pada bila-bila masa sepanjang hari, elakkan pengambilan sebelum tidur. Ini kerana bunga telang mungkin mempunyai kesan diuretik yang boleh meningkatkan kekerapan membuang air kecil dan mengganggu tidur.
Adakah Bahaya Jika Minum Air Bunga Telang?
Tidak, minum air bunga telang adalah selamat untuk kebanyakan individu jika diambil dalam dos yang sederhana. Walau bagaimanapun, sesetengah individu mungkin mengalami kesan sampingan seperti reaksi alahan, terutamanya jika mereka mempunyai alahan terhadap tumbuhan dalam famili Fabaceae (kekacang).
Gejala alahan mungkin termasuk ruam, gatal-gatal, bengkak, atau kesukaran bernafas. Bunga telang juga mungkin berinteraksi dengan ubat-ubatan tertentu, terutamanya ubat anti-hipertensi dan anti-diabetes. Interaksi ini boleh mempengaruhi keberkesanan ubat atau menyebabkan kesan sampingan yang tidak diingini.
Bolehkah Minum Air Bunga Telang Setiap Hari?
Ya, minum air bunga telang setiap hari selamat untuk kebanyakan individu selagi ia diambil dalam dos yang sederhana. Pengambilan air bunga telang secara konsisten dapat memberikan manfaat antioksidan dan sebatian bioaktif lain untuk kesihatan secara berterusan.
Walau bagaimanapun, pantau respons badan anda terhadap pengambilan air bunga telang setiap hari. Jika anda mengalami sebarang kesan sampingan atau ketidakselesaan, kurangkan pengambilan atau hentikan sementara dan rujuk dengan doktor anda.
Selain itu, wanita hamil dan menyusu harus berhati-hati dan merujuk dengan doktor sebelum mengambil suplemen bunga telang, kerana kekurangan kajian tentang keselamatannya semasa kehamilan dan penyusuan.
Adakah Bunga Telang Digunakan dalam Nasi Kerabu?
Ya, bunga telang sering digunakan dalam penyediaan nasi kerabu, hidangan nasi berwarna biru yang popular di Malaysia, terutamanya di negeri-negeri pantai timur seperti Kelantan dan Terengganu.
Untuk menyediakan nasi kerabu, beras direndam dalam air bunga telang sebelum dimasak. Warna biru semula jadi daripada bunga telang akan diserap oleh beras, menghasilkan nasi yang berwarna biru terang yang menjadi ciri khas nasi kerabu.
Selain memberikan warna yang menarik, penggunaan bunga telang dalam nasi kerabu juga dipercayai menambah nilai pemakanan hidangan tersebut. Nasi kerabu biasanya dihidangkan dengan pelbagai hidangan sampingan seperti ikan goreng, keropok, sambal, ulam-ulaman, dan budu atau belacan. Kombinasi nasi berwarna biru dengan hidangan sampingan yang berwarna-warni menjadikan nasi kerabu hidangan yang tidak hanya lazat tetapi juga menarik dari segi visual.
