Cerai taklik merujuk kepada perceraian yang berlaku apabila syarat-syarat yang ditetapkan oleh suami (taklik) dilanggar oleh suami sendiri. Taklik ini dibuat selepas akad nikah dan biasanya melibatkan perkara seperti pengabaian, penderaan atau kegagalan memberi nafkah oleh suami kepada isteri dan anak-anak.
Taklik berfungsi sebagai satu bentuk perlindungan kepada isteri sekiranya suami gagal melaksanakan tanggungjawab atau melakukan perkara yang memudaratkan isteri. Sekiranya suami melanggar mana-mana syarat taklik, isteri berhak menuntut cerai taklik di mahkamah.
Cerai Taklik
Apa Maksud Lafaz Taklik?
Lafaz taklik merujuk kepada syarat-syarat yang diucapkan oleh suami selepas majlis akad nikah. Ia mengandungi janji suami untuk memenuhi tanggungjawabnya dan melayan isteri dengan baik. Jika suami melanggar mana-mana syarat taklik, isteri berhak menuntut cerai taklik di mahkamah syariah. Antara lafaz taklik yang biasa ialah suami tidak akan mengabaikan isteri melebihi 4 bulan, tidak akan menyakiti isteri dan akan memberi nafkah yang sepatutnya.
Adakah Lafaz Taklik Dilafazkan Ketika Nikah?
Ya, lafaz taklik biasanya dilafazkan oleh suami selepas selesai upacara akad nikah. Ia dibacakan di hadapan dua orang saksi lelaki dan kemudian ditandatangani oleh suami sebagai tanda persetujuan. Kandungan taklik adalah berdasarkan lafaz standard yang ditetapkan oleh Jabatan Agama Islam negeri. Suami juga dibenarkan menambah syarat-syarat lain atas persetujuan isteri, selagi ia tidak bercanggah dengan hukum syarak.
Bolehkah Isteri Lafaz Taklik?
Tidak, hanya suami sahaja yang boleh melafazkan taklik dalam majlis akad nikah. Isteri tidak dibenarkan untuk memasukkan sebarang syarat atau melafazkan taklik yang boleh membubarkan perkahwinan jika dilanggar oleh suami. Ini kerana hak cerai dalam Islam adalah milik suami. Walau bagaimanapun, jika suami melanggar taklik yang dilafazkan, isteri boleh menuntut cerai taklik di mahkamah.
Apa Maksud Pelanggaran Taklik?
Pelanggaran taklik bermaksud suami telah melanggar atau tidak memenuhi syarat-syarat yang dipersetujui dalam lafaz taklik. Ini memberikan hak kepada isteri untuk menuntut perceraian secara taklik di mahkamah syariah. Isteri perlu mengemukakan bukti bahawa suami telah melanggar taklik. Sekiranya terbukti, mahkamah akan membenarkan perceraian dan isteri akan menjalani tempoh iddah sebelum perceraian sah sepenuhnya.
Contoh Suami Langgar Taklik
Berikut adalah 5 contoh bagaimana suami boleh melanggar taklik:
- Suami meninggalkan isteri selama 4 bulan atau lebih tanpa memberi nafkah
- Suami melakukan keganasan fizikal atau mental terhadap isteri
- Suami gagal memberi nafkah untuk isteri dan anak-anak selama tempoh tertentu
- Suami menghalang isteri menjalankan kewajiban agamanya
- Suami berpoligami tanpa kebenaran isteri (jika termaktub dalam lafaz taklik)
Jika salah satu perkara di atas berlaku, isteri berhak mengadu ke mahkamah syariah dan hakim akan menilai pembuktian. Jika terbukti, perceraian taklik akan disabitkan.
Contoh Isteri Langgar Taklik
Pada dasarnya, lafaz taklik hanya diucapkan oleh pihak suami sahaja. Isteri tidak dikenakan syarat-syarat taklik dalam konteks untuk memberi hak perceraian kepada suami. Konsep isteri melanggar taklik tidak wujud dalam perundangan syariah.
Walau bagaimanapun, suami boleh membuat taklik khas dengan memasukkan syarat-syarat tambahan, tertakluk kepada persetujuan isteri. Syarat tersebut tidak sepatutnya membebankan isteri, contohnya isteri tidak boleh keluar rumah atau bekerja. Jika isteri bersetuju dan melanggar syarat tersebut, taklik tetap tidak sah kerana syarat itu dianggap zalim dan berlawanan dengan hukum syarak.
Apa Contoh Kes Cerai Taklik?
Contoh kes cerai taklik termasuk apabila suami gagal memberi nafkah kepada isteri selama tempoh tertentu (contohnya 4 bulan berturut-turut), suami mengabaikan atau tidak mempedulikan isteri selama tempoh yang lama (contohnya setahun), atau suami melakukan keganasan fizikal atau mental terhadap isteri.
Syarat-syarat taklik yang biasa ditetapkan adalah berkaitan kewajipan asas suami seperti nafkah, layanan baik dan memelihara keselamatan isteri. Jika dibuktikan suami melanggar syarat tersebut, mahkamah akan membenarkan isteri bercerai secara taklik.
Apa Kes Cerai Taklik Syamsul Yusof dan Ira Kazar?
Syamsul Yusof dan Ira Kazar sah bercerai talak satu pada Khamis, 5 September 2024, setelah hanya sempat menikmati 21 bulan berumah tangga. Perceraian tersebut disahkan di Mahkamah Rendah Syariah Kuala Selangor.
Mahkamah mengesahkan bahawa terdapat pelanggaran taklik sebanyak lima kali yang dilakukan oleh Syamsul Yusof terhadap Ira Kazar sejak 14 Ogos lalu. Pelanggaran taklik ini menjadi faktor utama dalam perceraian mereka, yang berkait dengan hantaran media sosial yang didakwa melanggar syarat perkahwinan mereka.
Apa Jenis-Jenis Cerai Taklik?
Terdapat dua jenis cerai taklik iaitu:
- Taklik umum, iaitu taklik standard yang biasa termaktub dalam borang ta’liq. Ia menyenaraikan syarat-syarat asas yang perlu dipatuhi suami. Taklik umum tidak boleh diubah.
- Taklik khas, iaitu taklik yang dibuat mengikut persetujuan kedua-dua pihak. Taklik khas boleh melibatkan pelbagai syarat tambahan yang dipersetujui pasangan, selagi tidak bercanggah dengan syariat Islam. Contohnya suami berjanji untuk tidak berpoligami.
Berapa Lama Tempoh Iddah Cerai Taklik?
Tempoh iddah bagi cerai taklik adalah sama seperti perceraian biasa iaitu:
- Tiga kali suci (sekitar 3 bulan) bagi wanita yang masih haid.
- Tiga bulan bagi wanita yang sudah putus haid.
- Sehingga melahirkan anak bagi wanita yang hamil.
Dalam tempoh iddah, isteri masih berhak mendapat nafkah dan tinggal di rumah suami. Suami tidak boleh menghalau isteri dari rumah dalam tempoh tersebut.
Apa Kesan Cerai Taklik Kepada Lelaki Dan Perempuan?
Dari segi hukum, cerai taklik adalah perceraian sah yang memberi kesan perundangan yang sama seperti perceraian biasa iaitu:
- Ikatan perkahwinan terputus. Pasangan tidak lagi halal dan tidak boleh tinggal bersama.
- Hak-hak selepas perceraian seperti mut’ah (pemberian saguhati), nafkah iddah dan harta sepencarian tetap terpakai. Suami wajib menunaikannya.
- Hak penjagaan anak (hadhanah) akan ditentukan oleh mahkamah mengikut kepentingan anak. Anak di bawah usia mumaiyiz (7 tahun) biasanya akan diamanahkan kepada ibu.
- Lelaki tidak boleh berkahwin dengan bekas ibu mertua dan anak tiri. Perempuan pula tidak boleh berkahwin dengan bekas bapa mertua dan anak tiri.
Bila Cerai Taklik Tidak Sah?
Cerai taklik tidak sah dalam 4 situasi berikut:
- Syarat taklik yang ditetapkan bertentangan dengan hukum syarak. Contohnya menalak isteri jika isteri tidak mematuhi suami, isteri keluar rumah tanpa izin, atau isteri enggan berhubungan seks.
- Taklik yang melibatkan perkara di luar kemampuan suami. Contohnya suami mesti membayar RM1 juta jika mengambil isteri lain.
- Syarat taklik yang mustahil dipenuhi atau tidak munasabah. Contohnya jika suami menyentuh pintu, jatuh talak.
- Taklik yang tidak disahkan oleh pihak berkuasa agama dan tidak termaktub dalam borang ta’liq rasmi.
Apa Contoh Lafaz Taklik Yang Tidak Sah?
Berikut adalah 5 contoh lafaz taklik yang dianggap tidak sah kerana bercanggah dengan hukum syarak:
- Taklik yang mensyaratkan isteri mesti sentiasa patuh kepada suami dalam semua perkara walaupun perkara maksiat. Ini kerana isteri hanya wajib mentaati suami dalam perkara kebaikan sahaja.
- Taklik yang mensyaratkan isteri tidak boleh keluar dari rumah tanpa izin suami. Ini dikira mengongkong kebebasan isteri yang dibenarkan oleh Islam untuk tujuan yang harus.
- Taklik yang menyebabkan suami terpaksa melakukan perkara haram atau membebankan seperti isteri boleh keluar rumah dengan lelaki ajnabi.
- Taklik yang mengandungi unsur paksaan, tekanan atau ancaman kepada isteri seperti ugutan untuk cerai jika isteri membantah poligami.
- Taklik yang mustahil atau tidak munasabah untuk dipenuhi seperti suami perlu membayar nafkah sejumlah wang yang sangat besar di luar kemampuannya.
Sekiranya lafaz taklik yang dibuat tidak sah, ia tidak akan memberi sebarang kesan dari segi perundangan dan tuntutan cerai taklik tidak boleh dilakukan berasaskan taklik tersebut.
Bagaimana Cara Membatalkan Lafaz Taklik?
Lafaz taklik yang telah diucapkan dan ditandatangani oleh suami tidak boleh dibatalkan. Ia akan terus berkuatkuasa sepanjang tempoh perkahwinan sehingga berlaku perceraian atau kematian salah satu pihak.
Sekiranya pasangan ingin membatalkan lafaz taklik dan menetapkan syarat baharu, mereka boleh membuat permohonan bersama ke pejabat agama. Lafaz taklik baharu akan diucapkan oleh suami dan difailkan semula. Persetujuan kedua-dua pihak diperlukan dalam proses ini.
Lafaz taklik merupakan satu mekanisme untuk melindungi hak isteri dalam perkahwinan. Ia memberi ruang kepada isteri untuk mendapatkan hak perceraian sekiranya suami gagal melaksanakan tanggungjawabnya atau melakukan penganiayaan. Suami tidak boleh menyalahgunakan taklik untuk menceraikan isteri sesuka hati.
Apa Maksud Cerai Fasakh?
Cerai fasakh adalah pembubaran perkahwinan yang diputuskan oleh hakim mahkamah syariah atas sebab-sebab tertentu yang dibenarkan oleh syarak. Ia perlu dimohon oleh isteri di mahkamah.
Antara alasan fasakh yang dibenarkan ialah:
- Suami hilang atau gagal dihubungi melebihi tempoh satu tahun
- Suami mengalami penyakit yang menghalang hubungan seksual seperti kecacatan kemaluan atau penyakit kelamin
- Suami gagal atau enggan memberi nafkah selama tempoh 3 bulan berturut-turut
- Suami mengalami masalah mental yang kronik
- Suami dipenjara selama 3 tahun atau lebih
- Pernikahan tidak sah mengikut syarak seperti pernikahan dengan mahram
Apa Maksud Cerai Khuluk?
Cerai khuluk adalah perceraian atas permintaan isteri dengan membayar tebus talak (iwadh) kepada suami. Ia boleh berlaku atas persetujuan kedua-dua pihak atau melalui perintah mahkamah.
Biasanya ia berlaku apabila isteri tidak tahan lagi dengan sikap, perbuatan atau perangai suami tetapi suami enggan menceraikannya. Isteri boleh ‘menebus diri’ dengan membayar wang atau menyerahkan harta kepada suami.
Nilai iwadh akan dipersetujui oleh suami isteri. Sekiranya mereka tidak dapat bersetuju, mahkamah akan menetapkan nilai yang munasabah berdasarkan kemampuan isteri.
Perceraian melalui khuluk adalah talak bain sughra. Pasangan boleh berkahwin semula dengan akad dan mas kahwin yang baru selepas tamat iddah isteri. Isteri tidak berhak mendapat nafkah iddah atau mut’ah selepas khuluk.
Apa Hukum Lafaz Cerai Tanpa Niat?
Dalam mazhab Syafie, lafaz cerai oleh suami dikira sah walaupun dilakukan tanpa niat atau secara main-main. Ini berdasarkan hadis Nabi SAW yang bermaksud: “Tiga perkara yang jika dilakukan secara serius maka menjadi serius dan jika dibuat secara bergurau, ia juga akan menjadi serius iaitu nikah, talak (cerai) dan rujuk.”
Suami perlu berhati-hati ketika melafazkan taklik ataupun perkataan talak. Walaupun tiada niat untuk menceraikan, jika lafaz cerai jelas diucapkan, ia tetap dikira sebagai talak satu.
Namun begitu, ulamak mazhab lain seperti Hanafi berpendapat niat memainkan peranan penting dalam menentukan sah atau tidak talak. Jika suami melafazkan cerai secara tidak sengaja atau bergurau tanpa niat, talak tidak akan jatuh menurut pandangan mazhab ini.
Suami tidak harus sewenang-wenangnya mengucapkan lafaz talak atau taklik sembarangan kerana boleh menyebabkan perkahwinan terbubar walaupun dilakukan tanpa niat. Suami dan isteri perlu berhati-hati dan menjaga tutur kata demi memelihara keharmonian institusi keluarga.
Apa Tanggungjawab Suami dan Isteri dalam Perkahwinan?
Dalam sebuah perkahwinan, suami dan isteri memikul tanggungjawab dan peranan masing-masing untuk memastikan keharmonian dan kesejahteraan keluarga. Suami bertanggungjawab untuk menyediakan keperluan asas seperti tempat tinggal, makanan, pakaian, pendidikan dan perubatan untuk isteri dan anak-anak. Suami juga wajib melindungi, menjaga keselamatan serta melayankan isteri dengan baik dan penuh hormat.
Tanggungjawab isteri pula sebagai pengurus rumah tangga, menjaga kebajikan suami dan anak-anak serta mentaati suami dalam perkara kebaikan. Isteri juga perlu memelihara maruah diri dan harta suami. Kedua-dua suami isteri perlu saling membantu, menghormati, bertolak ansur dan memenuhi keperluan masing-masing termasuk dari aspek kasih sayang dan seksual.
1 Comment
Assalamuaikum
Saya nk tnya klu isteri mohon cerai taklik.tp dlm wktu trdekat berlaku prsetubuhan ringan.jd saya nk tnya mcm mna prmohonan isteri saya d mahkamah nanti.di terima atau d tolak